Viêm phế quản là căn bệnh ngày càng phổ biến, đặc biệt là ở người già, trẻ nhỏ và cả những trẻ có hệ miễn dịch suy giảm. Việc điều trị bệnh viêm phế quản tuy không khó nhưng nếu không có phương án điều trị đúng cách sẽ gây nguy hiểm cho người bệnh. Để tránh bị nhiễm trùng do viêm phế quản, cần có những biện pháp phòng ngừa và ngăn ngừa bệnh hiệu quả để cơ thể luôn khỏe mạnh. Viêm phế quản cấp tính là sự phát triển đột ngột của tình trạng viêm trong phế quản, đây là đường dẫn khí vào phổi. Nguyên nhân là do vi rút, vi khuẩn hoặc các chất trong đường hô hấp gây kích ứng phổi (như khói thuốc lá, khói bụi và ô nhiễm không khí). Vậy làm thế nào để phòng tránh căn bệnh này?
Nhận dạng bệnh
Viêm phế quản mạn tính có ba thể hay gặp là: viêm phế quản mạn tính đơn thuần, bệnh nhân chỉ ho và khạc đờm, chưa có rối loạn thông khí phổi, có thể điều trị khỏi. Viêm phế quản mạn tính tắc nghẽn với triệu chứng chính là khó thở, do tắc nghẽn lan rộng và thường xuyên của phế quản. Viêm phế quản mạn tính nhầy mủ: ho và khạc đờm nhầy từng đợt kịch phát hoặc liên tục.
Bệnh hay gặp ở người trên 40 tuổi, nghiện thuốc lá, thuốc lào, thường xuyên ho khạc vào buổi sáng. Đờm nhầy trong, dính hoặc màu xanh, vàng đục, mỗi ngày khoảng 200ml, một đợt kéo dài 3 tuần, tăng về mùa đông và đầu mùa thu. Nếu là đợt bùng phát của viêm phế quản mạn tính, thường xảy ra ở người già yếu, do bội nhiễm. Bệnh nhân có sốt, ho, khạc đờm và khó thở, có thể tử vong do suy hô hấp và tâm phế mạn.
Đối với người mắc bệnh lâu năm như trong bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, lồng ngực biến dạng hình thùng, hình phễu, khó thở rút lõm cơ hô hấp, rút lõm khe gian sườn, phần đáy bên của lồng ngực co hẹp lại khi hít vào, đó là dấu hiệu Hoover, rút lõm hõm ức, khí quản tụt xuống khi hít vào là dấu hiệu Campbell. Khám gõ phổi vang trầm, nghe rì rào phế nang giảm, tiếng thở thanh khí phế quản giảm hay thô ráp, có khi có ran rít, ran ngáy và ran ẩm. Bệnh nhân có hội chứng ngừng thở khi ngủ, mạch đảo nghịch, chênh lệch huyết áp tâm thu khi hít vào và thở ra 10mmHg.
Chữa trị viêm phế quản
Viêm phế quản mạn, không có tắc nghẽn, khi có bội nhiễm phế quản: Tốt nhất là dùng kháng sinh theo kháng sinh đồ. Hoặc dùng kháng sinh mạnh, có hoạt phổ rộng. Thuốc có thể dùng là cephalosporin thế hệ thứ ba, nhóm fluoquinolon, thuốc long đờm… Dùng phương pháp vỗ rung và dẫn lưu theo tư thế, ngày 2 – 3 lần, 15 – 30 phút một lần. Thuốc chống co thắt phế quản như salbutamol dạng xịt hay uống, nhiều đờm xịt atrovent, theophylin…
Viêm phế quản mạn tính tắc nghẽn: Điều trị như trên cần dùng thêm thuốc chống viêm corticoid; thở ôxy, thở máy, đặt nội khí quản hút rửa, chống suy tim khi có tâm phế mạn. Ngoài đợt bùng phát cần điều trị dự phòng và hướng dẫn bệnh nhân cách thở bụng.
Phương pháp phòng tránh viêm phế quản
Không hút thuốc lá
Hút thuốc lá là nguyên nhân yếu tố nguy cơ của các bệnh hô hấp nói chung cũng như bệnh viêm phế quản cấp nói riêng. Khi tiếp xúc với khói thuốc lá nhiều, hệ thống hô hấp cụ thể là phổi và các đường dẫn khí sẽ bị tổn thương bởi khói thuốc. Do vậy sẽ đề kháng yếu với các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus nếu bị chúng tấn công.
Không những thế, thuốc lá còn là căn nguyên dẫn tới nhiều bệnh hiểm nghèo khác, nhất là ung thư phổi. Hậu quả để lại sau những điếu thuốc thật là nặng nề. Vì vậy mỗi người dân nên có ý thức tránh xa khói thuốc lá. Nếu đang hút thuốc cần bỏ thuốc lá sớm nhất có thể. Bỏ thuốc lá là một biện pháp giảm phòng bệnh viêm phế quản cấp cho mình và mọi người xung quanh.
Tránh khói bụi ô nhiễm để tránh nhiễm viêm phế quản
Sự phát triển của đô thị hóa và các khu công nghiệp nhà máy mọc lên khắp nơi là nguy cơ cho ô nhiễm môi trường tăng cao. Kéo theo đó, các bệnh lý hô hấp phát sinh ngày một nhiều hơn. Tránh tiếp xúc với khói bụi ô nhiễm. Đeo khẩu trang khi ra ngoài đường. Giữ gìn vệ sinh nhà cửa nơi sinh sống sạch sẽ… là các biện pháp giảm thiểu nguy cơ mắc viêm phế quản cấp.
Hạn chế tiếp xúc với dị nguyên gây viêm phế quản dị ứng
Viêm phế quản dị ứng là tình trạng niêm mạc phế quản bị kích thích và tổn thương bởi các tác nhân gây dị ứng. Đó có thể là lông chó mèo, phấn hoa, con mạt nhà… Do vậy cần hạn chế tiếp xúc với các dị nguyên này để phòng tránh viêm phế quản dị ứng.
Vệ sinh mũi họng hàng ngày
Giữ gìn vệ sinh tai mũi họng, Thường xuyên súc rửa họng, nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý cũng là những biện pháp đơn giản và hiệu quả để giữ cho đường hô hấp của chúng ta khỏe mạnh.
Điều trị triệt để các bệnh lý tai mũi họng
Bởi vì các ổ nhiễm trùng ở tai – mũi – họng có thể gây ra biến chứng viêm phế quản phổi. Thường hay gặp do các bệnh lý như viêm amidan, viêm tai giữa, viêm mũi xoang cấp tính.. . Do vậy để phòng ngừa bệnh viêm phế quản cấp, cần điều trị triệt để các bệnh lý tai mũi họng kể trên.
Bổ sung vitamin, tăng sức đề kháng
Để có một sức khỏe tốt vấn đề ăn uống là vô cùng quan trọng. Nhìn chung, mọi người cần ăn đa dạng các loại thực phẩm trong bốn nhóm dinh dưỡng chính. Bao gồm chất đường bột, chất béo, protein, vitamin và khoáng chất. Trong đó để có một sức đề kháng tốt, vitamin và khoáng chất có vai trò lớn. Rau xanh các loại và hoa quả tươi là những nguồn thực phẩm chứa hàm lượng vitamin dồi dào. Mỗi người nên tăng cường ăn rau xanh và hoa quả tươi mỗi ngày trong khẩu phần ăn của mình.
Thêm vào đó tập thể dục thể thao đều đặn cũng là cách hữu hiệu để nâng cao sức đề kháng, giúp cơ thể chống chọi với bệnh tật.
Giữ ấm cơ thể mùa lạnh
Vào mùa lạnh cần chú ý giữ ấm cơ thể tránh bị nhiễm lạnh. Nhất là những đối tượng người già và trẻ em lại cần đặc biệt lưu ý vấn đề này.
Không tắm quá lâu
Tắm quá lâu cũng là có thể khiến cơ thể bị nhiễm lạnh và giảm sức đề kháng. Do vậy các tác nhân gây bệnh có thể xâm nhập gây nên tình trạng viêm phế quản cấp. Khi cơ thể mệt mỏi hoặc nhiều mồ hôi khi vừa hoạt động xong. Không nên tắm ngay hay tắm bằng nước lạnh. Tắm nhanh bằng nước ấm trong phòng kín gió là điều quan trọng với một người thể trạng đang yêu để phòng tránh bệnh tật.
Chú ý phòng bệnh viêm phế quản ở trẻ nhỏ
Trẻ nhỏ là đối tượng non nớt do hệ miễn dịch còn chưa hoàn thiện. Nên rất dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây bệnh. Do vậy cha mẹ nên lưu ý để phòng bệnh cho con bằng các biện pháp dưới đây. Tránh để trẻ bị mắc bệnh thì mới chạy chữa. Có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn.
- Thực hiện một chế độ dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ. Nếu trẻ còn bú mẹ, cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và kéo dài càng lâu càng tốt.
- Giữ gìn vệ sinh tai mũi họng cho trẻ sạch trẻ. Giữ gìn vệ sinh môi trường nhà cửa xung quanh trẻ sạch sẽ.
- Tránh cho trẻ tiếp xúc với khói thuốc bằng cách không hút thuốc trước mặt trẻ. Tốt nhất cha mẹ nên bỏ thuốc nếu trong gia đình có trẻ nhỏ.
- Lưu ý phòng nhiễm lạnh cho trẻ bằng cách mặc quần áo đủ ấm. Nhưng phải thấm hút mồ hôi tốt. Đối với trẻ nhỏ nhất là trẻ sơ sinh cần tắm trong phòng kín tránh gió lùa.
- Tiêm phòng vắc xin cho trẻ đầy đủ, nhất là vắc xin phòng cúm và phế cầu.
Cuối cùng, nếu phát hiện các triệu chứng viêm phế quản, cần được điều trị sớm và hiệu quả. Mong rằng với các cách phòng bệnh viêm phế quản cấp trên đây. Mỗi người có ý thức hơn bảo vệ sức khỏe cho chính bản thân mình.
Nguồn: Thaythuocvietnam.vn
